روزنامه کلکلیست مهم ترین نشریه اقتصادی اسرائیل، "جایگزین کردن ریال کافی نیست"

روزنامه کلکلیست مهم ترین نشریه اقتصادی اسرائیل، در گزارشی با عنوان "جایگزین کردن ریال کافی نیست"  به قلم "دورون پسکین" متخصص اقتصاد خاورمیانه، به موضوع لایحه پیشنهادی دولت ایران به منظور حذف چهار صفر از واحد پول ملی و جایگزینی تومان به جای ریال پرداخته است.

نویسنده این گزارش در ابتدا با اتکا به برخی آمارها به تشریح وضعیت کنونی اقتصاد ایران در سایه بازگشت تحریم ها و فشارهای واشنگتن برای به حداقل رساندن فروش نفت کشورمان پرداخته و این تحول اقتصادی را در شرایط حاضر خطرناک پیش بینی می کند.

پسکین در ادامه به بررسی وضعیت اقتصادی اسرائیل، ترکیه و ونزوئلا به عنوان سه نمونه از دولت هایی که اقدام به حذف صفر از واحد پول ملی خود کرده اند، پرداخته است:

نخست اسرائیل که در سپتامبر 1985 و در سایه بحران حاکم بر اقتصاد ملی خود به ناچار تصمیم به حذف سه صفر و تغییر واحد پول از شکل به شکل جدید (شکل خداش) گرفت. این تحول البته با پیامدهایی مثبت برای اقتصاد اسرائیل همراه بود.


ترکیه دومین نمونه مورد اشاره نویسنده است. در ژانویه 2005 و در همان سالهای نخست به قدرت رسیدن اسلام گرایان ترک به رهبری اردوغان، پس از گزارش بانک مرکزی ترکیه نسبت به سیر نزولی ارزش پول ملی این کشور، مسئولان اقتصادی این کشور به رهبری علی باباجان بر آن شدند تا با هدف تثبیت وضعیت اقتصادی این کشور و جذب سرمایه گذاری های خارجی، شش صفر را از واحد پولی ترکیه حذف و واحد پولی را به لیره جدید ترک تغییر دهند. (توضیحات:از آغاز سال ۲۰۰۹ میلادی واحد پول ترکیه که به صورت موقت لیره جدید ترک نامیده می‌شد دوباره به لیره ترک، بازگشت)

به اعتقاد پسکین روند فوق با درایت مدیران اقتصادی ترکیه نقشی مثبت را بر اقتصاد ملی این کشور رقم زد. دست کم تا پیش از ظهور چالش های پیش روی سیاست داخلی و همچنین تحولات منطقه ای در سال 2018، می توان از ترکیه به مثابه یک نمونه موفق از کشورهایی یاد کرد که جراحی اقتصادی موفقی را پشت سر نهاد.

در آگوست 2018، تشدید فشارهای اقتصادی ناشی از تحریم های اقتصادی آمریکا و کاهش فروش نفت ونزوئلا، نیکلاس مادورو و دست اندرکاران اقتصادی این کشور را بر آن داشت تا با هدف مهار تورم افسار گسیخته، ضمن تغییر واحد پول از "بولیوار قوی" به "بولیوار مستقل"، پنج صفر را از واحد پولی کشورشان حذف نمایند. ثمره این تحول اقتصادی اما ظهور ابر تورم یک میلیون درصدی در اقتصاد ملی ونزوئلا بود.

پسکین در بخش پایانی گزارش خود، بر شباهت وضعیت کنونی اقتصاد ایران با ونزوئلا پرداخته و با ارائه شاخص هایی بر این نکته تاکید دارد که در سایه استمرار تحریم های اقتصادی و کاهش میزان فروش نفت، سومدیریت اقتصادی و فساد ساختاری شایع بر اقتصاد ایران، تحول مدنظر مسئولان اقتصادی کشور ممکن است به مانند ونزوئلا، تورم و پیامدهای اقتصادی وخیمی را بر اقتصاد ملی ایران تحمیل نماید.